Sposób obliczania
Model A. Hołdy (2001)
gdzie:
Opis modelu
Model A. Hołdy (2001) uwzględnia 5 wskaźników odnoszących się do płynności finansowej, zadłużenia, efektywności działania oraz rentowności aktywów.
Interpretacja wartości modelu Z(H)
-
Z (H)= 0 -wartość krytyczna modelu (zagrożenie upadłością dla wartości funkcji poniżej 0)
- Z (H)≤ 0 -"bankruci"
- Z (H)> 0 -"niebankruci"
- -0,3 ≤ Z(H) ≤ 0,1 -tzw. "szara strefa" (granice niepewności wyniku - znaczne prawdopodobieństwo błędnych klasyfikacji)
-
Dopasowanie modelu (odsetek poprawnych szacowań modelu): 92,5%.
-
Im wyższa wartość funkcji (powyżej 0,1 i wyższa), tym lepsza sytuacja przedsiębiorstwa i mniejsze zagrożenie bankructwem (w ciągu najbliższego roku).
-
Wzrost wartości funkcji w czasie (z okresu na okres), oznacza poprawę sytuacji przedsiębiorstwa i zmniejszenie zagrożenia bankructwem.
-
W przypadku zidentyfikowania znacznego zagrożenia upadłością (funkcja Z(H) poniżej wartości krytycznej), zalecane jest przeprowadzenie szczegółowej analizy sytuacji finansowej przedsiębiorstwa w celu zidentyfikowania kluczowych obszarów wymagających podjęcia działań naprawczych.
Szczegółowy opis poszczególnych wskaźników oraz analiza ich wpływu na wynik funkcji Z(H)
Wartość stała +0,605
Wyraz wolny, stały, wynika z szacunków statystycznych przy budowaniu modelu, pozwala na ustalenie granicznej wartości Z(H) na poziomie zero.
X1 – płynność bieżąca
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: +0,681
Jednostka: razy
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest obliczany dokładnie tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik płynności bieżącej. Dane do obliczenia wskaźnika to dane na dzień bilansowy.
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza wyższy poziom płynności, który ogranicza ryzyko bankructwa.
- W modelu wskaźnik X1 posiada najwyższą wagę (najwyższy współczynnik ze znakiem dodatnim), co oznacza największy wpływ tego wskaźnika na wartość funkcji – zmiana wskaźnika płynności w czasie może więc w istotny sposób zmieniać wartość funkcji Z(H).
X2 – zadłużenie ogółem
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: -0,0196
Jednostka: %
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest obliczany dokładnie tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik zadłużenia ogólnego. Dane do obliczenia wskaźnika to dane na dzień bilansowy.
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza wyższe zadłużenie przedsiębiorstwa, które zwiększa ryzyko bankructwa.
- W modelu wskaźnik X2 ma współczynnik ze znakiem ujemnym, co oznacza, że wzrost wskaźnika (więc wzrost zadłużenia), będzie obniżać wartość funkcji Z(H).
X3 – rotacja aktywów
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: +0,157
Jednostka: %
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest częściowo obliczany tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik rotacji aktywów ogółem, niemniej jednak:
- w liczniku powinny być zliczone wszystkie przychody (przychody z ogółu działalności),
- w mianowniku ujmujemy średni stan aktywów ogółem: (stan początkowy + stan końcowy) / 2
Uwaga: w systemie eanaliza.pl dla pierwszego okresu (pierwszej kolumny w tabeli wyników) przyjmujemy do obliczeń wartość bilansową aktywów ogółem, z uwagi na brak danych z początku okresu.
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza większą efektywność przedsiębiorstwa w generowaniu przychodów z prowadzonej działalności, co ogranicza ryzyko bankructwa.
- W modelu wskaźnik X3 ma współczynnik ze znakiem dodatnim (na wysokim poziomie), co oznacza, że wzrost wskaźnika (wyższa efektywność działania), będzie podwyższać wartość funkcji Z(H).
X4 – rentowność aktywów
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: +0,00969
Jednostka: %
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest częściowo obliczany tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik rentowności aktywów ROA, przy czym:
- w liczniku ujmujemy wynik finansowy (nawet jeżeli jest ujemny),
- w mianowniku ujmujemy średni stan aktywów ogółem: (stan początkowy + stan końcowy) / 2
Uwaga: w systemie eanaliza.pl dla pierwszego okresu (pierwszej kolumny w tabeli wyników) przyjmujemy do obliczeń wartość bilansową aktywów ogółem, z uwagi na brak danych z początku okresu.
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza większą zdolność przedsiębiorstwa do generowania zysku na podstawie posiadanych zasobów (aktywów).
- W modelu wskaźnik X4 ma współczynnik ze znakiem dodatnim, co oznacza, że wzrost wskaźnika (wzrost rentowności) będzie podwyższać wartość funkcji Z(H).
- W przypadku wyniku ujemnego (straty), wskaźnik X4 będzie obniżał wartość funkcji Z(H), zwiększając zagrożenie bankructwem.
X5 – wskaźnik obrotu zobowiązań krótkoterminowych w dniach
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: +0,000672
Jednostka: dni
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest zbudowany według oryginalnej formuły A. Hołdy.
Do obliczeń przyjmujemy:
-
w liczniku średni stan zobowiązań krótkoterminowych: (stan początkowy + stan końcowy) / 2,
Uwaga: w systemie eanaliza.pl dla pierwszego okresu (pierwszej kolumny w tabeli wyników) przyjmujemy do obliczeń wartość zobowiązań krótkoterminowych z końca okresu, z uwagi na brak danych z początku okresu.w mianowniku ujmujemy łączną kwotę kosztów działalności operacyjnej bez uwzględniania pozostałych kosztów operacyjnych (koszt sprzedanych produktów, materiałów i towarów).
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza, dłuższy okres rotacji zobowiązań krótkoterminowych, a więc dłuższy czas regulowania zobowiązań krótkoterminowych.
- Dłuższy okres spłaty zobowiązań krótkoterminowych, zmniejsza ryzyko bankructwa.
- W modelu wskaźnik X5 ma współczynnik ze znakiem dodatnim (na bardzo niskim poziomie), co oznacza, że jego wzrost będzie podwyższać wartość funkcji Z(H).
Źródło:
HOŁDA A.: Prognozowanie bankructwa jednostki w warunkach gospodarki polskiej z wykorzystaniem funkcji dyskryminacyjnej ZH. Rachunkowość nr 5/2001.