Model D. Hadasik (1998)
Sposób obliczania
gdzie:
Opis modelu
D. Hadasik opracowała 9 modeli prognozowania upadłości przedsiębiorstwa. Model (4) D. Hadasik (1998) ze względu na poziom poprawności wyników uznawany jest za najlepszy i uwzględnia w swojej konstrukcji 6 zmiennych charakteryzujących: płynność finansową, zadłużenie oraz efektywność działalności operacyjnej przedsiębiorstwa.
Interpretacja wartości modelu Z(HA)
– wartość krytyczna modelu (zagrożenie upadłością dla wartości funkcji poniżej wartości krytycznej)
– "bankruci"
– "niebankruci"- Dopasowanie modelu: 95,08% (odsetek poprawnych szacowań modelu).
- Im wyższa wartość funkcji Z(HA) (powyżej wartości krytycznej -0,374345), tym lepsza sytuacja finansowa przedsiębiorstwa i mniejsze zagrożenie bankructwem (w ciągu najbliższego roku).
- Wzrost wartości funkcji Z(HA) w czasie (z okresu na okres) oznacza poprawę sytuacji finansowej przedsiębiorstwa i zmniejszenie zagrożenia bankructwem.
- W przypadku zidentyfikowania znacznego zagrożenia upadłością (funkcja Z(HA) poniżej wartości krytycznej), zalecane jest przeprowadzenie szczegółowej analizy sytuacji finansowej przedsiębiorstwa w celu zidentyfikowania kluczowych obszarów wymagających podjęcia działań naprawczych.
Szczegółowy opis poszczególnych wskaźników oraz analiza ich wpływu na wynik funkcji Z(HA)
Wartość stała +2,36261
Wyraz wolny, stały, wynika z szacunków statystycznych przy budowaniu modelu, pozwala na ustalenie granicznej wartości Z(HA).
X1 – płynność bieżąca
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: +0,365425
Jednostka: razy
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest obliczany dokładnie tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik płynności bieżącej. Dane do obliczenia wskaźnika, to dane na dzień bilansowy.
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza wyższy poziom płynności finansowej, który ogranicza ryzyko bankructwa.
- Z perspektywy bezpieczeństwa działania, wyższa płynność (większa nadwyżka aktywów obrotowych ponad zobowiązaniami krótkoterminowymi) oznacza lepszą sytuację przedsiębiorstwa.
- Wzrost wartości wskaźnika, zwiększa wartość funkcji Z(HA) poprzez oddziaływanie dodatniego współczynnika.
X2 – płynność szybka
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: -0,765526
Jednostka: razy
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest obliczany dokładnie tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik płynności szybkiej. Dane do obliczenia wskaźnika, to dane na dzień bilansowy.
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza wyższy poziom płynności finansowej, który ogranicza ryzyko bankructwa.
- Z perspektywy bezpieczeństwa działania, wyższa płynność (większa nadwyżka płynnych aktywów obrotowych ponad zobowiązaniami krótkoterminowymi) oznacza lepszą sytuację przedsiębiorstwa.
- Jednak w tym modelu wzrost wartości wskaźnika, poprzez oddziaływanie ujemnego współczynnika obniża wartość funkcji Z(HA).
X3 – zadłużenie ogółem
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: -2,40435
Jednostka: %
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest obliczany dokładnie tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik zadłużenia ogólnego. Dane do obliczenia wskaźnika, to dane na dzień bilansowy.
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza wyższe zadłużenie przedsiębiorstwa, które zwiększa ryzyko bankructwa.
- W modelu wskaźnik X3 ma współczynnik ze znakiem ujemnym, co oznacza, że wzrost wskaźnika (więc wzrost zadłużenia), będzie obniżać wartość funkcji Z(HA) wskazując na wzrost zagrożenia bankructwem.
X4 – udział kapitału obrotowego w finansowaniu aktywów
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: +1,59079
Jednostka: %
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest częściowo obliczany tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik udział kapitału obrotowego w finansowaniu aktywów, jednak mianownik wymaga modyfikacji – powinien uwzględniać wartość aktywów ogółem zamiast aktywów obrotowych. Dane do obliczenia wskaźnika, to dane na dzień bilansowy.
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza większe znaczenie kapitału obrotowego w finansowaniu aktywów przedsiębiorstwa wskazując na stabilne, długoterminowe źródła finansowania zaangażowane w działalność operacyjną przedsiębiorstwa (co ogranicza wykorzystanie zobowiązań krótkoterminowych).
- Z perspektywy bezpieczeństwa działania, wyższa wartość wskaźnika X4 oznacza lepszą sytuację przedsiębiorstwa .
- Większe wykorzystanie kapitału obrotowego ogranicza ryzyko płynności, zwiększając bezpieczeństwo działania.
- W sytuacji ujemnego kapitału obrotowego netto, wskaźnik X4 będzie obniżał wartość funkcji Z(HA) wskazując na wzrost zagrożenia bankructwem.
X5 – rotacja należności krótkoterminowych
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: +0,00230258
Jednostka: dni
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest obliczany dokłądnie tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik rotacji należności krótkoterminowych w dniach. Dane do obliczenia wskaźnika, to dane na dzień bilansowy.
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza dłuższy czas oczekiwania na spływ należności, co ogranicza efektywność działania.
- Jednak w modelu wskaźnik X5 ma wagę dodatnią, co oznacza, że wzrost wskaźnika będzie prowadzić do wzrostu wartości funkcji Z(HA) i poprawy sytuacji przedsiębiorstwa.
X6 – rotacja zapasów
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: -0,0127826
Jednostka: dni
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest obliczany dokładnie tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik rotacji zapasów. Dane do obliczenia wskaźnika, to dane na dzień bilansowy.
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza dłuższy czas zaangażowania środków przedsiębiorstwa w działalność operacyjną, dłuższy czas zamrożenia środków w zapasach, co obniża efektywność działania.
- W modelu wskaźnik X6 ma ujemną wagę, co oznacza, że wzrost wartości wskaźnika będzie prowadził do obniżenia wartości funkcji Z(HA), co z kolei będzie wskazywać na wzrost ryzyka bankructwa.
Źródło:
HADASIK D. (1998). Upadłość przedsiębiorstw w Polsce i metody jej prognozowania, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań.
PRUSAK B. (2005). Nowoczesne metody prognozowania zagrożenia finansowego przedsiębiorstw, Difin, Warszawa.