Model B. Prusaka
Sposób obliczania
gdzie:
Opis modelu
Model (P1) opracowany przez B. Prusaka, w którym znalazły się 4 wskaźniki ilustrujące rentowność operacyjną przedsiębiorstwa, płynność finansową i efektywność działania.
Interpretacja wartości modelu Z(P1)
– wartość krytyczna modelu (zagrożenie upadłością dla wartości funkcji poniżej -0,13)
– "bankruci"
– "szara strefa" (brak możliwości wiarygodnej predykcji)
– "niebankruci"- Dopasowanie modelu: 94,87% (roczne wyprzedzenie czasowe).
- Im wyższa wartość funkcji (powyżej 0,65 i wyższa), tym lepsza sytuacja finansowa przedsiębiorstwa i mniejsze zagrożenie bankructwem (w ciągu najbliższego roku).
- Wzrost wartości funkcji w czasie (z okresu na okres), oznacza poprawę sytuacji finansowej przedsiębiorstwa i zmniejszenie zagrożenia bankructwem.
- W przypadku zidentyfikowania znacznego zagrożenia upadłością (funkcja Z(P1) poniżej wartości krytycznej), zalecane jest przeprowadzenie szczegółowej analizy sytuacji finansowej przedsiębiorstwa w celu zidentyfikowania kluczowych obszarów wymagających podjęcia działań naprawczych.
Szczegółowy opis poszczególnych wskaźników oraz analiza ich wpływu na wynik funkcji Z(P1)
Wartość stała -1,5685
Wyraz wolny, stały, wynika z szacunków statystycznych przy budowaniu modelu, pozwala na ustalenie granicznej wartości Z(P1).
X1 – rentowność operacyjna aktywów
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: +6,5245
Jednostka: %
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest częściowo obliczany tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik rentowności operacyjnej aktywów, przy czym w mianowniku uwzględnia on średni stan aktywów ogółem: (stan początkowy + stan końcowy) / 2.
Uwaga: w systemie eanaliza.pl dla pierwszego okresu (pierwszej kolumny w tabeli wyników) przyjmujemy do obliczeń wartość bilansową aktywów ogółem, z uwagi na brak danych z początku okresu.
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza większą zdolność przedsiębiorstwa do generowania zysku operacyjnego na podstawie posiadanych zasobów (aktywów).
- W modelu wskaźnik X1 ma współczynnik ze znakiem dodatnim, co oznacza, że wzrost wskaźnika (wzrost rentowności operacyjnej), będzie podwyższać wartość funkcji Z(P1).
- W przypadku wyniku ujemnego (straty), wskaźnik X1 będzie obniżał wartość funkcji Z(P1), zwiększając zagrożenie bankructwem.
X2 – relacja kosztów operacyjnych do zobowiązań
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: +0,148
Jednostka: razy
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest zbudowany według oryginalnej formuły B. Prusaka.
Do obliczeń przyjmujemy:
- w liczniku koszty działalności operacyjnej (pozycja B w wariancie porównawczym RZiS),
- w mianowniku średni stan zobowiązań krótkoterminowych z pominięciem funduszy specjalnych: (stan początkowy + stan końcowy) / 2.
Uwaga: w systemie eanaliza.pl dla pierwszego okresu (pierwszej kolumny w tabeli wyników) przyjmujemy do obliczeń wartość bilansową aktywów ogółem, z uwagi na brak danych z początku okresu.
Interpretacja
- Wskaźnik X2 ilustruje relację kosztów operacyjnych do zobowiązań krótkoterminowych.
- W modelu wzrost wartości wskaźnika X2, poprzez przypisanie wagi dodatniej, prowadzi do wzrostu wartości funkcji Z(P1), co ogranicza ryzyko bankructwa przedsiębiorstwa.
X3 – płynność bieżąca
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: +0,4061
Jednostka: razy
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest obliczany dokładnie tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik płynności bieżącej. Dane do obliczenia wskaźnika, to dane na dzień bilansowy.
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza wyższy poziom płynności, który ogranicza ryzyko bankructwa.
- Z perspektywy bezpieczeństwa działania, wyższa płynność oznacza lepszą sytuację przedsiębiorstwa.
- Wzrost wartości wskaźnika, zwiększa wartość funkcji Z(P1) poprzez oddziaływanie dodatniego współczynnika.
X4 – rentowność operacyjna sprzedaży
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: +2.1754
Jednostka: razy
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest zbudowany według oryginalnej formuły B. Prusaka. Dane do obliczenia wskaźnika, to dane na dzień bilansowy.
Do obliczeń przyjmujemy:
- w liczniku zysk/stratę z działalności operacyjnej (pozycja F w wariancie porównawczym RZiS),
- w mianowniku przychody ze sprzedaży (pozycja A w wariancie porównawczym RZiS).
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza większą efektywność przedsiębiorstwa w generowaniu zysku operacyjnego na sprzedaży, co ogranicza ryzyko bankructwa.
- W modelu wskaźnik X4 ma współczynnik ze znakiem dodatnim, co oznacza, że wzrost wskaźnika (wyższa rentowność operacyjna sprzedaży), będzie podwyższać wartość funkcji Z(P1), ograniczając zagrożenie bankructwem.
- W przypadku wyniku ujemnego (straty), wskaźnik X4 będzie obniżał wartość funkcji Z(P1), zwiększając zagrożenie bankructwem.
Źródło:
PRUSAK B. (2005). Nowoczesne metody prognozowania zagrożenia finansowego przedsiębiorstw, Difin, Warszawa.