Modele predykcji bankructwa (analiza dyskryminacyjna)
Dane bilansowe umożliwiają przeprowadzenie oceny zagrożenia upadłością firmy, opartą o zastosowanie analizy dyskryminacyjnej. Modele dyskryminacyjne pozwalają w syntetyczny sposób przedstawić zmiany kondycji finansowej firmy oraz określić zagrożenie upadłością (predykcja), na podstawie interpretacji wyników dla funkcji wielowymiarowej (Z). W modelach dyskryminacyjnych stosuje się zestaw wyselekcjonowanych wskaźników finansowych ilustrujących różne aspekty sytuacji finansowej, które wraz z przypisanymi im współczynnikami dyskryminacyjnymi (wagami), tworzą podstawę dla funkcji (Z) opisującej sytuację przedsiębiorstwa. Wagi współczynników dyskryminacyjnych są ustalane na podstawie analizy dużej liczby podmiotów na drodze porównania „bankrutów” i firm dobrze prosperujących.
Należy zaznaczyć, że analiza dyskryminacyjna jest często podstawą oceny kondycji finansowej (i zagrożenia upadłością) podmiotów ubiegających się o pozyskanie kapitału. Najbardziej znanym modelem jest model Altmana (tzw. Z-score), który powstał w ramach analizy dyskryminacyjnej spółek funkcjonujących na rynku amerykańskim. Nie proponujemy jego zastosowania w systemie eanaliza.pl, gdyż zaleca się stosowanie w badaniach modeli opracowanych dla podmiotów funkcjonujących w podobnych warunkach gospodarczych, a więc w tym przypadku – w Polsce. Dla zwiększenia poprawności oceny oraz możliwości zakwalifikowania przedsiębiorstwa do grupy podmiotów zagrożonych upadłością zaleca się zastosowanie równolegle od 3 do 5 różnych modeli dyskryminacyjnych.
W skład grupy modeli predykcji bankructwa dostępnych w systemie eanaliza.pl wchodzi:
- Model A. Hołdy (2001),
- Model poznański (2004),
- Model E. Mączyńskiej,
- Model B. Prusaka,
- Model D. Hadasik (1998).
Oprócz wymienionych wyżej modeli, ocenę ryzyka bankructwa firmy można przeprowadzić z użyciem wskaźnika Wilcoxa, który umożliwia określenie zdolności przedsiębiorstwa do spłaty już zaciągniętych bądź ew. nowych zobowiązań.