Model poznański (2004)
Sposób obliczania
gdzie:
Opis modelu
Model poznański (2004) uwzględnia 4 wskaźniki odnoszące się do rentowności, płynności finansowej oraz struktury kapitału.
Interpretacja wartości modelu Z(P)
– wartość krytyczna modelu (zagrożenie upadłością dla wartości funkcji poniżej 0)
– "bankruci"
– "niebankruci"- Dopasowanie modelu: 96% (model poprawnie rozpoznał 96% badanych spółek).
- Im wyższa wartość funkcji (powyżej 0,1 i wyższa), tym lepsza sytuacja finansowa przedsiębiorstwa i mniejsze zagrożenie bankructwem (w ciągu najbliższego roku).
- Wzrost wartości funkcji w czasie (z okresu na okres), oznacza poprawę sytuacji finansowej przedsiębiorstwa i zmniejszenie zagrożenia bankructwem.
- W przypadku zidentyfikowania znacznego zagrożenia upadłością (funkcja Z(P) poniżej wartości krytycznej), zalecane jest przeprowadzenie szczegółowej analizy sytuacji finansowej przedsiębiorstwa w celu zidentyfikowania kluczowych obszarów wymagających podjęcia działań naprawczych.
Szczegółowy opis poszczególnych wskaźników oraz analiza ich wpływu na wynik funkcji Z(P)
Wartość stała -2,368
Wyraz wolny, stały, wynika z szacunków statystycznych przy budowaniu modelu, pozwala na ustalenie granicznej wartości Z(P) na poziomie zero.
X1 – rentowność aktywów
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: +3,562
Jednostka: %
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest obliczany dokładnie tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik rentowności aktywów ogółem. Dane do obliczenia wskaźnika, to dane na dzień bilansowy.
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza większą zdolność przedsiębiorstwa do generowania zysku na podstawie posiadanych zasobów (aktywów).
- W modelu wskaźnik X1 ma współczynnik ze znakiem dodatnim, co oznacza, że wzrost wskaźnika (wzrost rentowności), będzie podwyższać wartość funkcji Z(P).
- W przypadku wyniku ujemnego (straty), wskaźnik X1 będzie obniżał wartość funkcji Z(P), zwiększając zagrożenie bankructwem.
X2 – płynność szybka
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: +1,58
Jednostka: razy
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest częściowo obliczany tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik płynności szybkiej, przy czym w liczniku nie uwzględnia się rozliczeń międzyokresowych. Dane do obliczenia wskaźnika, to dane na dzień bilansowy.
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza wyższy poziom płynności, który ogranicza ryzyko bankructwa.
- Z perspektywy bezpieczeństwa działania, wyższa płynność oznacza lepszą sytuację przedsiębiorstwa.
- Wzrost wartości wskaźnika, zwiększa wartość funkcji Z(P) poprzez oddziaływanie dodatniego współczynnika.
X3 – udział kapitału stałego w finansowaniu aktywów
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: +4,288
Jednostka: razy
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest częściowo obliczany tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik zastosowania kapitału stałego, przy czym w mianowniku uwzględniane są aktywa razem, zamiast aktywów trwałych. Dane do obliczenia wskaźnika, to dane na dzień bilansowy.
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza większe znaczenie kapitału stałego w finansowaniu aktywów przedsiębiorstwa wskazując na stabilne, długoterminowe źródła finansowania.
- Większe wykorzystanie kapitału stałego ogranicza zagrożenie bankructwem, ze względu na ograniczenie krótkoterminowych zobowiązań (wymagalnych w najbliższym okresie).
X4 – marża brutto na sprzedaży
Sposób obliczania
Waga wskaźnika: +6,719
Jednostka: %
Uwagi do obliczenia wskaźnika
Wskaźnik jest obliczany dokładnie tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik stopy marży brutto. Dane do obliczenia wskaźnika, to dane na dzień bilansowy.
Interpretacja
- Wyższa wartość wskaźnika oznacza większą efektywność przedsiębiorstwa w generowaniu zysku na sprzedaży, co ogranicza ryzyko bankructwa.
- W modelu wskaźnik X4 ma współczynnik ze znakiem dodatnim (na wysokim poziomie), co oznacza, że wzrost wskaźnika (wyższa rentowność sprzedaży), będzie podwyższać wartość funkcji Z(P), ograniczając zagrożenie bankructwem.
Źródło:
HAMROL M., CZAJKA B., PIECHOCKI M. (2004). Upadłość przedsiębiorstwa-model analizy dyskryminacyjnej. Przegląd Organizacji 6, 35-39.
KISIELINSKA J., WASZKOWSKI A. (2010). Polskie modele do prognozowania bankructwa przedsiębiorstw i ich weryfikacja. Zeszyty Naukowe SGGW 82.