Model poznański (2004)

Sposób obliczania

gdzie:

Opis modelu

Model poznański (2004) uwzględnia 4 wskaźniki odnoszące się do rentowności, płynności finansowej oraz struktury kapitału.

Interpretacja wartości modelu Z(P)

Z (P)= 0 -wartość krytyczna modelu (zagrożenie upadłością dla wartości funkcji poniżej 0)
Z (P)≤ 0 -"bankruci"
Z (P)> 0 -"niebankruci"
Dopasowanie modelu: 96% (model poprawnie rozpoznał 96% badanych spółek).
Im wyższa wartość funkcji (powyżej 0,1 i wyższa), tym lepsza sytuacja finansowa przedsiębiorstwa i mniejsze zagrożenie bankructwem (w ciągu najbliższego roku).
Wzrost wartości funkcji w czasie (z okresu na okres), oznacza poprawę sytuacji finansowej przedsiębiorstwa i zmniejszenie zagrożenia bankructwem.
W przypadku zidentyfikowania znacznego zagrożenia upadłością (funkcja Z(P) poniżej wartości krytycznej), zalecane jest przeprowadzenie szczegółowej analizy sytuacji finansowej przedsiębiorstwa w celu zidentyfikowania kluczowych obszarów wymagających podjęcia działań naprawczych.

Szczegółowy opis poszczególnych wskaźników oraz analiza ich wpływu na wynik funkcji Z(P)

Wartość stała -2,368

Wyraz wolny, stały, wynika z szacunków statystycznych przy budowaniu modelu, pozwala na ustalenie granicznej wartości Z(P) na poziomie zero.

X1 – rentowność aktywów

Sposób obliczania

Waga wskaźnika: +3,562
Jednostka: %

Uwagi do obliczenia wskaźnika

Wskaźnik jest obliczany dokładnie tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik rentowności aktywów ogółem. Dane do obliczenia wskaźnika, to dane na dzień bilansowy.

Interpretacja

Wyższa wartość wskaźnika oznacza większą zdolność przedsiębiorstwa do generowania zysku na podstawie posiadanych zasobów (aktywów).
W modelu wskaźnik X1 ma współczynnik ze znakiem dodatnim, co oznacza, że wzrost wskaźnika (wzrost rentowności), będzie podwyższać wartość funkcji Z(P).
W przypadku wyniku ujemnego (straty), wskaźnik X1 będzie obniżał wartość funkcji Z(P), zwiększając zagrożenie bankructwem.

X2 – płynność szybka

Sposób obliczania

Waga wskaźnika: +1,58
Jednostka: razy

Uwagi do obliczenia wskaźnika

Wskaźnik jest częściowo obliczany tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik płynności szybkiej, przy czym w liczniku nie uwzględnia się rozliczeń międzyokresowych. Dane do obliczenia wskaźnika, to dane na dzień bilansowy.

Interpretacja

Wyższa wartość wskaźnika oznacza wyższy poziom płynności, który ogranicza ryzyko bankructwa.
Z perspektywy bezpieczeństwa działania, wyższa płynność oznacza lepszą sytuację przedsiębiorstwa.
Wzrost wartości wskaźnika, zwiększa wartość funkcji Z(P) poprzez oddziaływanie dodatniego współczynnika.

X3 – udział kapitału stałego w finansowaniu aktywów

Sposób obliczania

Waga wskaźnika: +4,288
Jednostka: razy

Uwagi do obliczenia wskaźnika

Wskaźnik jest częściowo obliczany tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik zastosowania kapitału stałego, przy czym w mianowniku uwzględniane są aktywa razem, zamiast aktywów trwałych. Dane do obliczenia wskaźnika, to dane na dzień bilansowy.

Interpretacja

Wyższa wartość wskaźnika oznacza większe znaczenie kapitału stałego w finansowaniu aktywów przedsiębiorstwa wskazując na stabilne, długoterminowe źródła finansowania.
Większe wykorzystanie kapitału stałego ogranicza zagrożenie bankructwem, ze względu na ograniczenie krótkoterminowych zobowiązań (wymagalnych w najbliższym okresie).

X4 – marża brutto na sprzedaży

Sposób obliczania

Waga wskaźnika: +6,719
Jednostka: %

Uwagi do obliczenia wskaźnika

Wskaźnik jest obliczany dokładnie tak, jak ujęty w systemie eanaliza.pl wskaźnik stopy marży brutto. Dane do obliczenia wskaźnika, to dane na dzień bilansowy.

Interpretacja

Wyższa wartość wskaźnika oznacza większą efektywność przedsiębiorstwa w generowaniu zysku na sprzedaży, co ogranicza ryzyko bankructwa.
W modelu wskaźnik X4 ma współczynnik ze znakiem dodatnim (na wysokim poziomie), co oznacza, że wzrost wskaźnika (wyższa rentowność sprzedaży), będzie podwyższać wartość funkcji Z(P), ograniczając zagrożenie bankructwem.

Źródło:
HAMROL M., CZAJKA B., PIECHOCKI M. (2004). Upadłość przedsiębiorstwa-model analizy dyskryminacyjnej. Przegląd Organizacji 6, 35-39.
KISIELINSKA J., WASZKOWSKI A. (2010). Polskie modele do prognozowania bankructwa przedsiębiorstw i ich weryfikacja. Zeszyty Naukowe SGGW 82.